پدر و مادر حضرت معصومه علیها السلام

حضرت معصومه علیها السلام دختر بزگوار امام هفتم حضرت موسی بن جعفر علیه اسلام گلی از گلشن باغ امامت و کوثر همیشه جوشان معرفت است.

امام کاظم علیه السلام در سال 128 هجری دیده به جهان گشود و در 25 رجب سال 183 هجری در سن 55 سالگی در زندان بغداد با دسیسه هارون الرشید (پنجمین خلیفه عباسی) مسموم شده و به شهادت رسید، مرقد شریفش در کاظمین، ‌نزدیک بغداد است. آن حضرت در سال 148 به امامت رسید و 35 سال امامت کرد. هارون به سال 179هجری آن حضرت را در مدینه دستگیر کرده و به طرف بصره و سپس بغداد آورد و از آن وقت تا آخر عمر (یعنی چهار سال و به قول بعضی هفت یا چهارده سال) در زندان بود.

مادر حضرت معصومه علیها السلام طبق نقل بعضی از محدثین و بر اساس قرائن عقلی و تاریخی همان مادر حضرت رضا علیه السلام بوده،‌که برای او نام‌های متعددی ذکر کرده‌اند، مانند: نجمه، خیزران، ام‌البنین و... . پس از تولد حضرت رضا علیه السلام او را با لقب طاهره می‌خواندند.

روز و سال ولادت حضرت معصومه علیها السلام

محدث گرانقدر حضرات آیت الله شیخ علی نمازی (وفات یافته در دوم ذیحجه سال 1405 هـ .ق که مرقدش در یکی از حجره‌های صحن رضوی در کنار بارگاه ملکوتی امام رضا علیه السلام قرار دارد) در کتاب پر بار مستدرک سفینه البحار (که ده جلد است) در جلد هشتم چنین می‌نویسد:

«فاطِمَةُ المَعصومَةُ المَولُودَةُ فی غُرَّةِ ذی العقدةِ سَنَةَ173؛

فاطمه معصومه علیها السلام در آغاز ماه ذیقعده سال 173 دیده به جهان گشود»

مرحوم فیض در کتاب انجم فروزان و گنجینه آثار قم از کتاب لواقح الانوار فی طبقات الاخیار (تألیف عبدالوهاب شعرانی شافعی وفات یافته در سال 937 هـ.ق) و کتاب نزهه الابرار فی نسب اولاد الائمه الاطهار (تالیف سید موسی برزنجی شافعی مدنی) چنین نقل می‌کنند:

« ِولادَةُ فاطمةُ بِنتُ موُسَی بنِ جَعفَرٍ فِی مََدینَةِ المُنوَّرَةِ غُرَّة ذِی القَعدةِ الحرامِ، سَنَة ثَلاثَ و ثَمانینَ وَ مأَةَ بَعدَ الهِجرَةِ النَّبَویَّةِ و تُوُفِّیَت فی العاشِرِ مِن رَبیعِ الثّانی فِی سَنَةِ اِحدی و مَأتَینِ فی بَلدَةِ قُم؛

حضرت فاطمه (معصومه) دختر امام موسی کاظم علیه السلام در مدینه منوره، در آغاز ماه ذیقعده سال 173 هـ. ق دیده به جهان گشود، و در دهم ماه ربیع الثانی سال 201 در قم وفات یافت»

مدارک دیگری نیز در مورد روز ولادت آن حضرت (در آغاز ذیقعده) در دسترس است مانند:

1- عوالم العلوم، تألیف علامه بحرانی ج21،ص328

2- حیاه السّتّ، تألیف شیخ مهدی منصوری، ص10

3- فاطمه بنت الامام موسی الکاظم، تألیف دکتر محمد هادی امینی (فرزند علامه امینی صاحب الغدیر) ص 21 و 5

4- زندگی حضرت موسی بن جعفر، تآلیف عماد زاده، ج2، ص357